HEALTH
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੋਟਾਪੇ ਤੋਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਤੁਹਾਡਾ ਮੋਟਾਪਾ ਨਹੀਂ ਘਟ ਰਿਹਾ। ਫਿਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਕਰਨ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੈ ।
ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ, ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਕੈਲੋਰੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ, ਵਧੇਰੇ ਫਾਈਬਰ ਖਾਣ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਖਾਣ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਦਲਦਾ ਹੈ।
ਆਪਣੀ ਕੈਲੋਰੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘਟਾਓ
ਘੱਟ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ, ਖੰਡ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਖਾਓ
ਫਾਈਬਰ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਭੋਜਨ ਖਾਓ
ਸਿਹਤਮੰਦ ਚਰਬੀ ਖਾਓ
ਭੋਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਖਾਓ
ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਸਰਤ ਕਰੋ
ਤਾਕਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ HIIT ਕਰੋ
ਹਰ ਰੋਜ਼ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 30 ਮਿੰਟ ਕਸਰਤ ਕਰੋ
ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਖਾਓ
ਹੌਲੀ ਕਰੋ ਅਤੇ ਹਰ ਇੱਕ ਦੰਦੀ ਦਾ ਸੁਆਦ ਲਓ
ਇਹ ਜਾਣਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਦੋਂ ਭਰ ਰਹੇ ਹੋ
ਭੋਜਨ ਡਾਇਰੀ ਰੱਖੋ
- ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ
ਹਰ ਦਿਨ ਜਾਂ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵਰਤ ਰੱਖੋ
ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਪੇਸਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ
ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਓ
ਹਰ ਰੋਜ਼ 11.5 ਤੋਂ 15.5 ਕੱਪ (2.7-3.7 ਲੀਟਰ) ਪਾਣੀ ਪੀਓ
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੰਗੀਨ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਪੀਓ
ਤੁਹਾਡੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੈਲੋਰੀ ਦਾ 10-35% ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਖਾਓ। ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੈਲੋਰੀ ਟੀਚਾ 1,700 ਕੈਲੋਰੀ ਹੈ; ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਹਰ ਰੋਜ਼ 170 ਤੋਂ 595 ਕੈਲੋਰੀਆਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਾਲੀ ਲੀਨ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਖਾਓ। ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ-ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੇ ਪਤਲੇ ਸਰੋਤਾਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰੋ-ਉਹ ਕੈਲੋਰੀ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਹਨ ਜੋ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਹਰ ਰੋਜ਼ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ 4-5 ਪਰੋਸੇ ਖਾਓ। ਤਾਜ਼ੇ, ਜੰਮੇ ਹੋਏ, ਅਤੇ ਡੱਬਾਬੰਦ ਤੁਹਾਡੇ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕੇ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ-ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਫਲਾਂ ਦੀਆਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 4 ਪਰੋਸੇ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ 5 ਪਰੋਸੇ ਖਾ ਰਹੇ ਹੋ। ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ, ਕੈਲੋਰੀ ਵਿੱਚ ਘੱਟ, ਅਤੇ ਫਾਈਬਰ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਪੂਰਨ ਸੁਪਰਸਟਾਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਮੇਂ ਲਈ ਦਬਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ 75 ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਮਿੰਟ ਉੱਚ-ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਕਾਰਡੀਓ ਕਰੋ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੀ 150-ਮਿੰਟ ਦੀ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਕਸਰਤ ਅਨੁਸੂਚੀ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਹੈ? ਪੂਰੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 75 ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ “ਜੋਰਦਾਰ-ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੀ ਐਰੋਬਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ” ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਾਗ ਕਰਨਾ।
ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕਸਰਤ ਅਨੁਸੂਚੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਨੀਵਾਰ-ਐਤਵਾਰ ਮੁਫ਼ਤ ਹੋਵੇ। ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ 35 ਮਿੰਟ ਲਈ ਜਾਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ 40-ਮਿੰਟ ਤੈਰਾਕੀ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਆਪਣੇ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਕਸਰਤ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਛੋਟੀ HIIT (ਹਾਈ ਇੰਟੈਂਸਿਟੀ ਇੰਟਰਵਲ ਟਰੇਨਿੰਗ) ਵਰਕਆਊਟ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। HIIT ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਲਗਭਗ 20 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਆਲ-ਆਊਟ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਕਲਪਿਕ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਲਈ 10 ਸਕਿੰਟ ਦਿਓ। ਇਸ ਚੱਕਰ ਨੂੰ 4 ਮਿੰਟ ਲਈ ਦੁਹਰਾਓ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ 1-ਮਿੰਟ ਦਾ ਹੋਰ ਬ੍ਰੇਕ ਦਿਓ। ਦਿਨ ਲਈ ਆਪਣੀ HIIT ਕਸਰਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਚੱਕਰ ਨੂੰ 3 ਹੋਰ ਵਾਰ ਕਰੋ। ਦਿਨ ਭਰ ਆਪਣੇ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਓ। ਆਪਣੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਬਾਹਰ ਲੈ ਜਾਓ, ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਨਪਸੰਦ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅ ‘ਤੇ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਚੱਲੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਵਿੱਚ ਸਧਾਰਨ ਜੋੜ (ਜਾਂ ਬਦਲ) ਤੁਹਾਡੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਥੋੜਾ ਹੋਰ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਜੋੜਨ ਦੇ ਵਧੀਆ ਮੌਕੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰ ਹਨ:
ਉੱਥੇ ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨੇੜਲੇ ਸਟੋਰ ‘ਤੇ ਚੱਲੋ
ਲਿਫਟ ਲੈਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹੋ
ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਦੋਸਤ ਜਾਂ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿਓ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਤਾਕਤ-ਸਿਖਲਾਈ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ। ਕਸਰਤਾਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੋ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਮੋਢੇ, ਲੱਤਾਂ, ਕੁੱਲ੍ਹੇ, ਪਿੱਠ, ਛਾਤੀ, ਪੇਟ ਅਤੇ ਬਾਹਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਸਮੂਹ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ 8-12 ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਸੈੱਟ ਕਰਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖੋ। ਯਕੀਨੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨੀ ਹੈ?
ਲੱਤਾਂ ਦੀ ਕਸਰਤ
ਮੋਢੇ ਦੀ ਕਸਰਤ
ਛਾਤੀ ਦੀ ਕਸਰਤ
ਵਾਪਸ ਕਸਰਤ
ਪੇਟ ਦੀ ਕਸਰਤ
ਬਾਂਹ ਦੀ ਕਸਰਤ
ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਉਤੇ ਹੋਰ ਮਾਰ ਪਈ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਰਸੋਈ ਗੈਸ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਸੋਈ ਗੈਸ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 50 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਸਿਲੰਡਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਤੇ ਨੈਚੁਰਲ ਗੈਸ ਮੰਤਰੀ ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੁਰੀ ਨੇ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਲਪੀਜੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਉਜਵਲਾ ਅਤੇ ਆਮ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਹੋਵੇਗਾ। ਹੁਣ ਗੈਸ ਸਿਲੰਡਰ ਲਈ 803 ਰੁਪਏ ਦੀ ਬਜਾਏ 853 ਰੁਪਏ ਲੱਗਣਗੇ। ਉਜਵਲਾ ਯੋਜਨਾ ਵਾਲੇ ਸਿਲੰਡਰ ਲੈਣ ਲਈ 550 ਰੁਪਏ ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ।
ਕੇਂਦਰੀ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਮੰਤਰੀ ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੁਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਐਲਪੀਜੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉੱਜਵਲਾ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ 10 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਜੁੜ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਕੀਮ ਰਾਹੀਂ ਸਾਡੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਹੁਣ ਲੱਕੜ, ਗੋਹੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਵਾਇਤੀ ਬਾਲਣ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਉੱਚਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਹ ਵਾਧਾ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਸਿਲੰਡਰ ਦੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤਾਂ ‘ਤੇ ਪਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਲਗਭਗ ਹਰ ਘਰ ‘ਚ ਐੱਲ.ਪੀ.ਜੀ. ਸਿਲੰਡਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਕੇਂਦਰੀ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਮੰਤਰੀ ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੁਰੀ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਸ਼ਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਐਲਪੀਜੀ ਸਿਲੰਡਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ 50 ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਧਾ ਉੱਜਵਲਾ ਸਕੀਮ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਦੋਵਾਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਲਈ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਗੈਸ ਸਿਲੰਡਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧੀਆਂ ਹਨ।
ਮਨੁੱਖੀ ਸ਼ਰੀਰ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧਿਆਂ ਲਈ ਰੈਗੂਲਰ ਭੋਜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਜੋ ਭੋਜਨ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸ਼ਰੀਰ ‘ਚ ਦੋ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ, ਇਹ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੋਟੀਨ ਦੀ 1 ਪੂਰਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਇਹ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੀ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ? ਕਿ ਜੋ ਭੋਜਨ ਤੁਸੀਂ ਖਾਂਦੇ ਹੋ, ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਪੇਟ ‘ਚ ਜਾ ਕੇ ਕਿਵੇਂ ਪਚਦਾ ਹੈ? ਅਤੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸ਼ਰੀਰ ਨੂੰ ਉਸ ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੋਸ਼ਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ? ਜੇਕਰ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਆਓ, ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਭੋਜਨ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ਦੀ ਇਹ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੂਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਮਨੁੱਖੀ ਸ਼ਰੀਰ `ਚ ਭੋਜਨ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਾਫੀ ਜਟਿਲ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਲਗ ਮਰਦ ‘ਚ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਲ-ਦੁਆਰ ‘ਤੱਕ ਗੈਸਟ੍ਰੋਇੰਟੈਸਟਾਈਨਲ ਟ੍ਰੈਕਟ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਲਗਭਗ ਸਾਢੇ 6 ਮੀਟਰ (20 ਫੁੱਟ) ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਦੋ ਮੁੱਖ ਭਾਗਾਂ ਅਪਰ ਗੈਸਟ੍ਰੋਇੰਟੈਸਟਾਈਨਲ ਟ੍ਰੈਕਟ ਅਤੇ ਲੋਅਰ ਗੈਸਟ੍ਰੋਇੰਟੈਸਟਾਈਨਲ ਟ੍ਰੈਕਟ ‘ਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਪਰ ਗੈਸਟ੍ਰੋਇੰਟੈਸਟਾਈਨਲ ਟੈਕਟ ‘ਚ ਮੂੰਹ, ਫੈਰੈਂਕਸ ਅਸੋਫੈਗਸ, ਸਟਮਕ ਅਤੇ
ਡਿਓਡੀਨਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਲੇਅਰ ਗੈਸਟੋਇੰਟੈਸਟਾਈਨਲ ਟੈਕਟ ‘ਚ ਛੋਟੀ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਮੂਲ-ਦੁਆਰ ਤੱਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਭੋਜਨ ਕਿਵੇਂ ਹਜ਼ਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਹਾਲਾਂਕਿ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਦੇ ਪਾਚਨ ਤੱਕ ਅਤੇ ਅੰਡ ‘ਚ ਮਲ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਇਸ ਦੇ ਵਾਲਤੂ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ‘ਚ ਲਗਭਗ 24 ਘੰਟੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਾਡੇ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਭੋਜਨ ਚਬਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਮੂੰਹ ‘ਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਬੁੱਕ ਇਸ ਨੂੰ ਗਿੱਲਾ ਕਰ ਕੇ ਕੋਮਲ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਥੁੱਕ ‘ਚ ਟਾਇਲਿਨ ਨਾਂ ਦਾ ਇਕ ਤੱਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਭੋਜਨ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ ਸਟਾਰਚ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ‘ਚ ਬਦਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭੋਜਨ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਟੇਜ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅਸੀ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਚਬਾਉਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਖਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਬਾ ਕੇ ਹੀ ਖਾਧਾ ਜਾਵੇ।
ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਅੰਗ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਹ ਦਬਾਇਆ ਹੋਇਆ ਭੋਜਨ ਐਸੋਫੈਗਸ ਤੋਂ ਹੋ ਕੇ ਗੁਜਰਦਾ ਹੋਇਆ ਪੇਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਗੋਸਟਿਕ ਜੂਸ ਇਸ ‘ਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਰਸ ਕੱਢਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਸਾਂ ‘ਚ ਪੈਪਸਿਨ ਅਤੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਕਲੋਰਿਕ ਐਸਿਡ ਨਾਮਕ ਐਂਜਾਈਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਪੈਪਸਿਨ ਭੋਜਨ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ ਮਾਲੀਕਿਊਲਸ ਨੂੰ ਪੈਪਟੋਨਸ ‘ਚ ਬਦਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਪੇਟ ਤੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਛੋਟੀ
ਅੰਤੜੀ ‘ਚ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ।ਇਥੇ ਇਹ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਪਾਚਨ ਰਸਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ।ਇਹ ਹਨ, ਬਾਇਲ, ਪੈਂਕ੍ਰਿਆਟਿਕ ਅਤੇ ਇੰਟੈਸਟਾਈਨਲ ਜੂਸ।
• ਇਸ ‘ਚੋਂ ਬਾਇਲ ਲਿਵਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਜੂਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਭੋਜਨ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
• ਇਟੈਸਟਾਈਨਲ 7 ਜੂਸ ਦਾ ਕੰਮ ਐਸਿਡਸ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨ ‘ਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਇੰਟੈਸਟਾਈਨਲ ਜੂਸ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਗਲੂਕੋਜ਼ ‘ਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ।
ਇਥੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਐਂਜਾਈਮ ਵੀ ਭੋਜਨ ਵਿਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭੋਜਨ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਨਾਲ ਇਸੇ ਹਿੱਸੇ ‘ਚ ਹਜ਼ਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹਜ਼ਮ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ ਦੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮੇਟ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭੋਜਨ ਦੇ ਬੇਕਾਰ ਹਿੱਸੇ ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ‘ਚ ਚੱਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਖਿਰ ‘ਚ ਮਲ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਸ਼ਰੀਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਬੱਚੇ ਰੱਬ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਸ਼ੈਤਾਨ ਹੋਣ, ਪਰ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਦਮਾਸ਼ੀ ਵਿਚ ਹੀ ਛੁਪਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਇਕ ਸਟੱਡੀ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੁਸਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬ੍ਰੇਨ ਏਜਿੰਗ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਕਾਰਨ ਰਾਤਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਹਰਾਮ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ ਤਣਾਅਗ੍ਰਸਤ ਰਹਿਣਾ ਅਸਲ ਵਿਚ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰੇਮਤ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ।
ਖੋਜੀਆਂ ਨੇ ਯੂ.ਕੇ. ਦੀਆਂ 19,964 ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ 17,607 ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਬੇਨ ਸਕੈਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ ਫੰਕਸ਼ਨਲ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦਾ ਹਾਲ ਚੰਗਾ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘੱਟ ਜਾਂ ਕੋਈ ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੱਖਰੀ ਸੀ। ਭਾਵ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਬਾਡੀ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਾਰਟਸ ਨਾਲ ਕੋ-ਆਰਡੀਨੇਸ਼ਨ ਸਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਿੱਸਿਆਂ ‘ਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੀ, ਜੋ ਗਤੀ, ਸੰਵੇਦਨਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੁੜਾਅ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਰਟਗਰਸ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਐਡਵਾਂਸਡ ਹਿਊਮਨ ਬੇਨ ਇਮੇਜਿੰਗ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਵਰਾਮ ਹੋਮਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ, “ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਵਧਣ ਨਾਲ ਫੰਕਸ਼ਨਲ ਕਨੈਟੀਵਿਟੀ ‘ਚ ਕਮੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ, ਬੱਚੇ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਕਨੈਟੀਵਿਟੀ ‘ਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।”
* ਖੋਜ ‘ਚ ਇਕ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਨਤੀਜਾ ਬਰਾਬਰ ਹੈ, ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬ੍ਰੇਨ ਬੂਸਟਿੰਗ ਇਫੈਕਟ ਗਰਭਅਵਸਥਾ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਹਨ।
* ਹੋਮਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, “ਗਰਭਅਵਸਥਾ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪ੍ਰੋਟੈਕਟਿਵ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣ ਦਾ ਭਾਰਵ ਮਾਤਾ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੋਵਾਂ ‘ਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।” ਰਿਸਰਚ ‘ਚ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਜੇਕਰ ਇਕੱਠੇ ਜਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਵੀ ਪੇਰੈਂਟਸ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਖੋਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਿੱਟੇ
ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮੀ
ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦਾ ਜੀਵਨ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ
ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦਾ ਦਿਮਾਗ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰਗਰਮ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ
ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣਾ ਦਿਮਾਗ ਲਈ ਬਹੁਤ *ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਕਾਰਜ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ‘ਜਰਨਲ ਪ੍ਰੋਸੀਡਿੰਗਸ ਆਫ ਦਿ ਨੈਚੁਰਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ ਸਾਇੰਸੇਜ’ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਏ।
-
Featured4 months agoਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਅਨੋਖੇ ਤਰੀਕੇ
-
Crime4 months agoBathinda ਦੇ ਪਿੰਡ dan singh wala ਵਿੱਚ ਚਿੱਟੇ ਵਾਲਿਆ ਨੇ ਲਾਈ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱ-ਗ ਕਿਰਪਾਨਾਂ ਕਪਿਆਂ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਲੋਕ
-
Crime4 months agoDan Singhwala Bathinda ਚ ਹੋਈ ਵੱਡੀ ਵਾਰਦਾਤ, ਚਿੱਟੇ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ 8 ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾ ਕੀਤਾ ਸੁਆਹ ।
-
News4 months agoਖਨੌਰੀ ਬਾਰਡਰ ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਖ਼ਬਰ ਖਨੌਰੀ ਬਾਰਡਰ ਉੱਪਰ ਗਈ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਜਾਨ
-
News4 months agoਅੰਮ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਐਲਾਨ “ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਾਰਿਸ ਪੰਜਾਬ ਦੇ” ਰੱਖਿਆ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਨਾਮ
-
Crime4 months agoਟਰੇਨ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੀ ਹੋਈ ਮੌਤ
-
News4 months agoਕਲਾਕਾਰ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਣੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ? ਸ. ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਜੀ
-
HEALTH3 months agoਕੈਂਸਰ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਕੀ ਲੱਛਣ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਸਟੇਜਾਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਹਨ ?